Kırlangıç Avm

19. yüzyıl sonlarında temeli atılmış olan Ayvalık Kırlangıç Fabrikası’nın ilk sahibi olan Midilli göçmeni Dr. Fazıl Doğan, 1950 yılındaki ölümüne kadar zeytinyağı ve sabun üretimi yaptı ve fabrika kentin toplumsal belleğinde çok önemli bir yer işgal etti. Ölümünden sonra satılan fabrikanın yeni sahipleri ise fabrikayı, yeni teknolojiler, özellikle de yeni dolum makineleriyle geliştirerek üretim hattını çok büyüttüler. Fabrika, 1994 yılında Ayvalık Belediyesi tarafından satın alındı ve 2001 yılında da üretimi sonlandırıldı. Ayvalık’ın deniz kıyısında yer alan son endüstriyel tesisi olarak tarihe geçen Kırlangıç Fabrikası, Ayvalık Belediyesi’nin çalışmalarıyla 2012 yılında, Koruma Amaçlı İmar Planı kapsamında Sit Alanı ilan edildi. Günümüzde Anadolu Medeniyetleri Müzesi ve Göç Müzesi ile restoran (Payeli Restaurant) ve satış noktalarıyla hizmet vermektedir.